Colditz

24 apr Colditz

Colditz, een stadje tussen Leipzig en Dresden, heeft een kasteel. Dat is in deze streken niet uniek, want kastelen, die zijn er veel in deze streken. Maar het kasteel van Colditz, Schloss Rochlitz, zal altijd in de geschiedenisboeken worden vermeldt als ‘het slot waar in de Tweede Wereldoorlog geallieerde officieren werden opgesloten’.

Geschiedenis Colditz

In de tweede helft van de 10e eeuw werd er op de oostelijke oever van de Mulde, een zijrivier van de Elbe, een burcht opgericht, die in 1143 door de markgraaf van Meißen uit is gebouwd tot een kastelencomplex. In de tweede helft van de 15e eeuw werd het kasteel verder omgebouwd en versterkt en in de 17 eeuw is het uitgebreid met extra gebouwen en een tweede binnenplaats waardoor het nu beschikte over 700 kamers.  Het kasteel werd de administratieve zetel van Colditz.  In de 19e eeuw werd het kasteel gebruikt als een werkhuis voor de armen, de zieken en gevangenen. Al bijna 100 jaar, 1829 tot 1924, was Colditz een sanatorium voorbehouden aan de rijken en de adel van Duitsland. Toen de nazi”s aan de macht kwam in 1933, maakten zij van het kasteel een politieke gevangenis voor de communisten, homoseksuelen, joden en andere “Untermenschen”. Colditz Castle werd een krijgsgevangenenkamp: Oflag IV-C.

Gevangenis

De Duitsers waren van plan het kasteel te gebruiken als een krijgsgevangenenkamp voor “onverbeterlijke” geallieerde officieren die herhaaldelijk ontsnapt waren uit andere kampen. Iedereen die een of meer pogingen heeft gedaan uit een krijgsgevangenkamp, komt in Colditz terecht. In Colditz zijn veel meer bewakers dan in een regulier kamp. Het was gelegen op een hoge rotswand. Rond de buitenste binnenplaats waren de 200 Duitse soldaten gevestigd die het slot bewaakten en onderhielden. Langs de achterin gelegen binnenplaats werden de gevangenen ondergebracht. De buitenste binnenplaats had maar twee uitgangen, en elk van hen werd zwaar bewaakt. De ene was een brug over de gracht die leidde naar de stad, de andere kwam uit in het bos. Verder kwamen gebouwen aan de gevangenenzijde uit op een 30m hoge klif.

Ontsnappingen

Ondanks de vele beveiliging en de voorzorgsmaatregelen van de Duitsers ontsnapten toch behoorlijk wat gevangen uit dit kamp. Oflag IV-C zoals Slot Colditz door de Duitsers werd genoemd was dus niet geheel waterdicht. In de periode van 1940 tot 1945 werden er in Colditz Franse, Poolse, Engelse, Belgische, Aan woordenlijst toevoegen en Nederlandse soldaten krijgsgevangen gehouden. Deze gevangenen kwamen allemaal van andere krijgsgevangenen kampen waaruit ze eerder ontsnapt waren. In Colditz zou hen dat volgens de Duitsers niet meer lukken. Toch wist een aantal van hen te ontkomen. Als de Nederlanders aankomen in Colditz bevinden zich daar ongeveer 150 Fransen, 60 Polen, 35 Engelsen en 10 Belgen. Daarnaast waren er nog een 30-tal Franse en Poolse soldaten die als corveeërs dienst doen. De meeste gevangenen waren twintigers, de Nederlanders bezaten relatief de grootste groep die ouder waren dan 30 jaar. Op dat moment zijn er al 7 officieren ontsnapt: 2 uit Juliusburg (Trebels en Van der Veen) en 5 uit Colditz (Larive/Steinmetz, Giebel/Drijber en Luteyn).

TV-serie

Colditz was een Britse televisieserie, uitgezonden tussen 1972 tot 1974 en gaat over krijgsgevangenen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn opgesloten in Oflag IV C in Slot Colditz en proberen te ontsnappen. De serie was een coproductie tussen de BBC en de Universal Studios. In Nederland werd de serie onder dezelfde titel uitgezonden.

Colditz vandaag

Na de Russische overname werd Schloss Rochlitz gebruikt als ambtsgebouw van de Sovjet-Unie: Het Ministerie van Binnenlandse Zaken. In 1948 werd tevens het museum in het kasteel weer heropend. Tegenwoordig is het kasteel eigendom van de staat Saksen. Zij staan in voor het onderhoud en zorgden ervoor dat een deel van de vroegere Kommandantur werd omgebouwd in een modern jeugdhotel. Andere delen het gebouw werden behouden zoals ze waren tijdens de oorlog. De rest van het kasteel wordt gerenoveerd en omgebouwd tot museum, waar je de verschillende ontsnappingspogingen kan herbeleven. Zoek alvast een verblijfplaats in de buurt, zo kan je een bezoek aan het kasteel combineren met een city-trip in het mooie Dresden, dat ook een rijke oorlogsgeschiedenis heeft.  Het kasteel maakt onderdeel uit van de Kastelenroute Saksen.