28 aug Wie was Karl Marx
Karl Marx was een Duitse filosoof en een van de belangrijkste denkers uit de negentiende eeuw. In onze blog “Wie was Karl Marx” gaan we dieper in op deze persoon. Karl Marx is grondlegger van de sociale wetenschappen en met zijn leer van het historisch materialisme de belangrijkste theoreticus van het socialisme en communisme. Daarnaast was hij filosoof, historicus en econoom. Zijn bekende schriften zijn het driedelige magnum opus Das Kapital (1867, 1885 en 1894) genoemd en het eveneens beroemde Communistisch Manifest (1848), dat hij schreef met zijn levensvriend Friedrich Engels (1820-1895).
STUDIEJAREN
Karl Heinrich Marx (1818-1883) werd geboren in Trier, Rijn-Pruissen. Hij was de derde van in totaal negen kinderen van advocaat Heinrich Marx en diens Nederlandse vrouw Henriette Presburg. Beide ouders hadden een Joodse achtergrond. Als hij zeventien is gaat hij rechten studeren aan de Universiteit van Bonn maar geeft deze studie na één jaar op. Daarna gaat hij filosofie studeren in Berlijn waar hij lid wordt van een radicale groep jeugdige idealisten, de jong-Hegelianen. De groep vernoemd naar de Duitse filosoof Hegel. Ontevredenheid over de Pruisische staat waarin ongelijkheid en censuur de boventoon voerde. In navolging van Hegel maakte Marx onderscheid tussen de staat en de maatschappij. Na de dood van Hegel in 1831 gebruikt de groep intellectuelen zijn werk om de macht van religie en het gebrek aan vrijheid te bekritiseren in het conservatieve Pruisen.
Karl Heinrich Marx (1818-1883) werd geboren in Trier, Rijn-Pruissen. Hij was de derde van in totaal negen kinderen van advocaat Heinrich Marx en diens Nederlandse vrouw Henriette Presburg. Beide ouders hadden een Joodse achtergrond. Als hij zeventien is gaat hij rechten studeren aan de Universiteit van Bonn maar geeft deze studie na één jaar op. Daarna gaat hij filosofie studeren in Berlijn waar hij lid wordt van een radicale groep jeugdige idealisten, de jong-Hegelianen. De groep vernoemd naar de Duitse filosoof Hegel. Ontevredenheid over de Pruisische staat waarin ongelijkheid en censuur de boventoon voerde. In navolging van Hegel maakte Marx onderscheid tussen de staat en de maatschappij. Na de dood van Hegel in 1831 gebruikt de groep intellectuelen zijn werk om de macht van religie en het gebrek aan vrijheid te bekritiseren in het conservatieve Pruisen.
RHEINISCHE ZEITUNG
In 1842 werd Karl Marx hoofdredacteur van de Rheinische Zeitung. Hij hield zich steeds meer bezig met economische vraagstukken en raakte hierdoor meer en meer betrokken bij het lot van de lokale arbeidersbevolking. Een bevolkingsgroep die in zijn ogen het slachtoffer werd van de industriële vooruitgang. Vanwege zijn radicale opvattingen ten opzichte van de kapitalistische overheid werd het blad in 1843 verboden.
In 1842 werd Karl Marx hoofdredacteur van de Rheinische Zeitung. Hij hield zich steeds meer bezig met economische vraagstukken en raakte hierdoor meer en meer betrokken bij het lot van de lokale arbeidersbevolking. Een bevolkingsgroep die in zijn ogen het slachtoffer werd van de industriële vooruitgang. Vanwege zijn radicale opvattingen ten opzichte van de kapitalistische overheid werd het blad in 1843 verboden.
PARIJS
In 1844 verhuisde Marx naar de Franse hoofdstad Parijs. Hij kreeg werk als co-auteur van de Deutsch Französische Jahrbücher waar felle kritiek werd geleverd op de bestaande maatschappelijke orde. Een collega-wetenschapper bij de Deutsch Französische Jahrbücher was Friedrich Engels. Friederich Engels was een Duitse filosoof die een grote rol zal gaan spelen in het leven van Karl Marx. Als Marx een artikel toejuicht over de (mislukte) aanslag op koning Frederik Willem IV wordt hem verweten verraad te hebben gepleegd. Op verzoek van de Pruisische regering wordt hij uit Parijs verbannen.
In 1844 verhuisde Marx naar de Franse hoofdstad Parijs. Hij kreeg werk als co-auteur van de Deutsch Französische Jahrbücher waar felle kritiek werd geleverd op de bestaande maatschappelijke orde. Een collega-wetenschapper bij de Deutsch Französische Jahrbücher was Friedrich Engels. Friederich Engels was een Duitse filosoof die een grote rol zal gaan spelen in het leven van Karl Marx. Als Marx een artikel toejuicht over de (mislukte) aanslag op koning Frederik Willem IV wordt hem verweten verraad te hebben gepleegd. Op verzoek van de Pruisische regering wordt hij uit Parijs verbannen.
BRUSSEL
Karl Marx vestigt zich samen met Friedrich Engels in Brussel en samen schrijven zij in 1848 het Communistisch Manifest, het politieke pamflet dat oproept tot de revolutie van de internationale arbeidersbeweging. Aanvankelijk had Marx zich in Brussel vrij mogen bewegen, maar na de uitbraak van het liberale revolutiejaar 1848 werd hij ook hier verbannen.
Karl Marx vestigt zich samen met Friedrich Engels in Brussel en samen schrijven zij in 1848 het Communistisch Manifest, het politieke pamflet dat oproept tot de revolutie van de internationale arbeidersbeweging. Aanvankelijk had Marx zich in Brussel vrij mogen bewegen, maar na de uitbraak van het liberale revolutiejaar 1848 werd hij ook hier verbannen.
REVOLUTIE
In 1848 vertrokken Marx en Engels terug naar Pruisen om actief deel te nemen aan de revolutie. Dit mislukte en hij belandde in de gevangenis en werd opnieuw verbannen. Omdat hij ook niet meer welkom was in Frankrijk vestigt hij zich samen met Engels in Londen waar hij de rest van zijn leven verbleef.
DAS KAPITAL
Omdat hij geen vast werk kon vinden leefde hij in armoede en was grotendeels afhankelijk van de financiële steun van zijn vriend Engels. Nadat enkele arbeidersopstanden mislukt zijn, begint Marx een grondige, economische studie van het kapitalisme. Dit leidde in 1867 tot het beroemde boek Das Kapital dat de basis zal gaan vormen voor het Marxisme. Marx introduceerde hierbij een geheel nieuwe economische theorie en legde daarmee de basis voor de latere opkomst van het communisme.
Omdat hij geen vast werk kon vinden leefde hij in armoede en was grotendeels afhankelijk van de financiële steun van zijn vriend Engels. Nadat enkele arbeidersopstanden mislukt zijn, begint Marx een grondige, economische studie van het kapitalisme. Dit leidde in 1867 tot het beroemde boek Das Kapital dat de basis zal gaan vormen voor het Marxisme. Marx introduceerde hierbij een geheel nieuwe economische theorie en legde daarmee de basis voor de latere opkomst van het communisme.
Marx sterft op 14 maart 1883 op 64-jarige leeftijd in Londen, nadat zijn vrouw en dochter hem zijn voorgegaan. Op zijn grafsteen staat: ‘Arbeiders aller landen verenigt U’, de slotzin van het Communistisch manifest.
Het communistische economische model zoals door Karl Marx omschreven heeft zich op vele manier doorontwikkeld. Als grondlegger wordt hij vaak verantwoordelijk gehouden voor de soms extremere versies van het communisme.
Heeft u nog aanvullingen voor onze blog “Wie was Karl Marx” laat het ons weten. We vullen onze blogs graag aan.
Geen reactie's